نشانه های بیماری قلبی چیست؟ یکی از خطرناک ترین انواع بیماری، بیماری قلبی است. قلب از آنجایی که یکی از اندام های حیاتی بدن است، وظیفه خون رسانی به تمام اندام ها را بر عهده دارد و از طریق این خون رسانی، مواد مغذی و اکسیژن را به بافت ها می رساند و مواد زائد و دی اکسید کربن را از آنها دفع می کند.
همچنین گردش خون مناسب که در نتیجه عملکرد صحیح قلب ایجاد می شود، به حرکت موادی مانند هورمون ها یا سلول ها در خون کمک می کند. از آنجایی که مشکلات قلبی می تواند بر سلامت کل بدن تأثیر بگذارد، به همین دلیل برای تشخیص مشکلات قلبی باید با علائم بروز آنها آشنا باشید.
ناراحتی قلبی چیست؟
مشکلات قلبی به مجموعه ای از عوارض قلبی گفته می شود. این عوارض می تواند قسمت کوچک یا بزرگ یا تمام عضله قلب را درگیر کند. همچنین مشکلات قلبی می تواند بر سلامت رگ های خونی تأثیر بگذارد. بد نیست بدانید که بیماری قلبی عامل اصلی مرگ و میر در جهان است. در پزشکی از اصطلاح بیماری قلبی برای چندین عارضه قلبی استفاده می شود. شایع ترین عوارض قلبی عبارتند از:
- عارضه عروق خونی همچون بیماری عروق کرونری
- عفونت قلبی
- عارضه دریچه قلب
- اختلالات ریتم قلب یا آریتمی قلبی
- عارضه عضله قلب
- نقایص قلبی که از بدو تولد و دوره جنینی همراه نوزاد هستند
شایع ترین نوع بیماری قلبی، بیماری عروق کرونر (CAD) است که می تواند منجر به حمله قلبی شود. افراد می توانند با ایجاد تغییراتی در سبک زندگی و مصرف منظم داروهای تجویزی در صورت تجویز پزشک، خطر ابتلا به عوارض قلبی عروقی را تا حد زیادی کاهش دهند. بروز بیماری های قلبی عروقی غیر انسدادی و عوارض قلبی ناشی از استرس در زنان بیشتر از مردان است. بهتر است بدانید که CPK بالا در آزمایش خون می تواند نشان دهنده برخی بیماری های قلبی باشد.
علائم مشکلات قلبی
- احساس درد یا ناراحتی در قفسه سینه
- احساس درد پشت گردن یا در قسمت فوقانی گردن
- سوء هاضمه
- سوزش سر دل
- سرگیجه
- خستگی مفرط
- تنگی نفس
- تهوع یا استفراغ
- احساس فشار و ناراحتی در نیمه بالای بدن
نشانه های مهم بیماری قلبی
قلب یک پمپ عضلانی به اندازه یک مشت گره کرده انسان است که به طور متوسط ۶۰ تا ۱۰۰ بار در دقیقه می زند و خون را در سراسر بدن به گردش در می آورد. گردش خون، اکسیژن و مواد مغذی را به اندام های بدن می رساند و مواد زائد ناشی از فعالیت سلولی نیز حذف می شوند. عضله قلب نیز از این قاعده مستثنی نیست و برای انجام صحیح کار حیاتی خود باید خون رسانی مناسبی داشته باشد.
خون رسانی به عضله قلب توسط عروقی به نام “شریان های کرونری” انجام می شود. خونی که به قلب می رسد و فعالیت عضله قلب تا حدودی شبیه وضعیت عرضه و تقاضا است. هر چه قلب فعال تر باشد (مثلاً در هنگام فعالیت بدنی سنگین یا اضطراب و تنش)، به خون بیشتری نیاز دارد. شریان های کرونری باید بتوانند این تقاضای افزایش یافته را تامین کنند، در غیر این صورت سلول های عضله قلب با مشکلاتی مواجه خواهند شد.
تصلب شرایین و تشکیل لخته در عروق کرونر باعث کاهش خون رسانی به سلول های عضله قلب می شود. در نتیجه کمبود اکسیژن و مواد مغذی و تجمع مواد زائد در عضله قلب، دردی به نام «درد قلب» یا «آنژین صدری» ایجاد می شود. اگر یک سرخرگ کرونر به طور کامل مسدود شود (با باریک شدن شدید یا لخته شدن خون)، سلول های قلب در ناحیه آن سرخرگ می میرند و به این حالت “سکته قلبی” می گویند. گاهی اوقات مرگ ناگهانی در نتیجه اختلال شدید و گسترده در عملکرد عضله قلب رخ می دهد.
-
درد قفسه سینه
-
تنگی نفس
-
تپش قلب
-
عدم وجود یا ادم
تشخیص مشکلات قلبی
بهتر است در صورت مواجهه با هر یک از این علائم که به صورت مزمن یا بیش از یک بار وجود داشته است، با پزشک مشورت کرده و آزمایشاتی مانند نوار قلب، اکو و … را انجام دهید. هرگز بدون تجویز پزشک برای درمان بیماری قلبی دارو مصرف نکنید. زیرا داروها از نظر مقدار مصرف و زمان مصرف باید زیر نظر پزشک مصرف شوند تا بتوانند به بهبود سلامت شما کمک کنند. البته قرص زیرزبانی برای مبتلایان به سکته قلبی اغلب بدون تجویز پزشک تجویز می شود و این دارو در صورت ویزیت اورژانسی نیز تجویز می شود.
از جمله عوامل خطری که احتمال ابتلا به مشکلات قلبی را افزایش می دهند عبارتند از سن، جنسیت (احتمال بیماری قلبی در مردان بیشتر است)، سابقه بیماری قلبی به ویژه در سنین پایین، فشار خون بالا، تری گلیسیرید یا کلسترول بالا، دیابت، کشیدن سیگار کشیدن، اضافه وزن و عدم تحرک و همچنین مشکلات انعقادی ذکر شده است. به همین دلیل علاوه بر مشکلات ژنتیکی و بیماری های زمینه ای، سبک زندگی نیز بسیار حائز اهمیت است، زیرا سبک زندگی سالم به معنای پرهیز از سیگار، تحرک کافی و وزن مناسب، بر عوامل ژنتیکی برای کنترل بیماری های زمینه ای و عدم وجود عوامل ژنتیکی موثر در بیماری کمک می کند.
بیماری عروق محیطی
- گانگر یا یاگانگرن: مرگ بافت به دلیل نرسیدن خون به اندام ها و در نهایت منجر به قطع آن عضو می شود.
- لنگش متناوب: به دلیل سفت شدن رگ های خون رسانی به پاها، پس از مدتی راه رفتن معمولاً درد شدیدی در عضلات پشت ساق پا ایجاد می شود.
عواملی که خطر ابتلا به بیماری های قلبی را افزایش می دهند
- چاقی و اضافه وزن
- دیابت
- مصرف بیشازحد الکل
- رژیم غذایی ناسالم
- مصرف بیشازحد الکل
- عدم فعالیت بدنی
اصول پیشگیری از بیماری های قلبی عروقی در دیابتی ها
۱- کاهش چربی (به ویژه کلسترول) خون
کلسترول که نوعی چربی است نقش مهمی در ایجاد و گسترش تصلب شرایین دارد زیرا می تواند در دیواره رگ ها رسوب کند و همراه با عوامل دیگر باعث تنگ و بسته شدن رگ ها شود. کلسترول دو نوع مهم دارد: یکی کلسترول «بد» (LDL) که باعث گرفتگی عروق و بیماری قلبی می شود و دیگری کلسترول «خوب» (HDL) که کلسترول اضافی را از بدن دفع می کند و خطر ابتلا به قلب را کاهش می دهد.
۲- فشار خون خود را کنترل کنید
فشار خون بالا علاوه بر فشار بیشتر بر قلب و افزایش نیاز آن به خون، سفت شدن رگ ها را نیز تسریع می کند و باعث آسیب به اندام های مختلف بدن می شود.
۳- وزن خود را به حد مناسب برسانید
چاقی یک عامل خطر مهم برای فشار خون بالا است. همچنین چاقی یا اضافه وزن باعث افزایش مقاومت سلول های بدن در برابر انسولین می شود. زیر نظر پزشک یا متخصص تغذیه باید با توجه به قد، جنسیت و سن به وزن بدن خود برسید.
۴- سیگار نکشید
سیگار باعث تسریع ضربان قلب و بر همین اساس کار قلب و افزایش فشار خون می شود. علاوه بر این، سیگار به دلیل تأثیر آن بر عوامل انعقادی و ضخیم شدن خون، احتمال لخته شدن و گرفتگی عروق را افزایش می دهد. علاوه بر این، سیگار با تأثیر بر عروق کوچک، خونرسانی به اندامها (به ویژه پاها) را مختل میکند، عارضهای که در دیابتیها که مشکلات اعصاب محیطی نیز دارند بسیار مهم است و احتمال قطع عضو را افزایش میدهد. . این اثرات جدا از اثرات سرطان زایی سیگار است که باعث ناتوانی و مرگ می شود. امروزه سیگار مهمترین عامل قابل پیشگیری سرطان است.
۵- قند خون خود را کنترل کنید
کنترل دقیق قند خون، چه مستقیم و چه غیر مستقیم، ممکن است نقش مهمی در پیشگیری از بیماری عروقی داشته باشد.
۶- به طور منظم ورزش کنید
تحقیقات پزشکی نشان میدهد که سبک زندگی بیتحرک (از لحاظ فیزیکی) بدون توجه به سایر عوامل خطر، احتمال ابتلا به دیابت، چاقی و بیماری عروق کرونر قلب را افزایش میدهد. پیاده روی، دوچرخه سواری، تنیس روی میز، باغبانی و آهسته دویدن فعالیت های بدنی هستند که تأثیر مفیدی بر سلامتی شما خواهند داشت. توصیه می شود هر روز ۳۰ دقیقه فعالیت بدنی داشته باشید، می توانید این میزان فعالیت را در سه دوره ۱۰ دقیقه ای (در فواصل زمانی) انجام دهید.
درمان ناراحتی قلبی
برای درمان مشکلات قلبی، باید به پزشک مراجعه کنید و درمان مناسب برای مشکلات قلبی خود دریافت کنید و سبک زندگی خود را با توجه به توصیه پزشک تنظیم کنید. به عنوان مثال، حرکات شدید مانند دویدن برای برخی از افرادی که بیماری قلبی دارند بسیار خطرناک است یا استرس زیاد باعث آسیب به قلب آنها می شود. اما برای پیشگیری و جلوگیری از بروز مشکلات قلبی، بهتر است با حفظ وزن خود در بهترین شرایط، سلامت خود را حفظ کنید، یعنی با توجه به قد و سن شما و همچنین داشتن تحرک کافی می باشد.
مقالات پیشنهادی
